Το δημοψήφισμα είναι ένα όπλο τακτικής σε μία διαπραγμάτευση, μία φάση μέσα σε μία παρτίδα πόκερ. Τα στοιχήματα ανεβαίνουν….
Είναι αλήθεια ότι αυτό μοιάζει με ένα παιχνίδι όπου 2 οδηγοί αυτοκινήτου που έχουν μπει σε έναν ανταγωνισμό όπως στην ταινία “Fureur de vivre”. O Αλέξης Τσίπρας, επιταχύνοντας, αυξάνει την πιθανότητα να συμβεί το δυστύχημα. Είναι ένα παιχνίδι, που πολλοί στη Ελλάδα πιστεύουν ότι ο πρωθυπουργός κινεί τα νήματα.
Άρα είναι μεταδοτικό, όπως μετά τη χρεοκοπία της Lehman Brothers?
Όχι η ζώνη του ευρώ είναι πλέον δημοσιονομικά και οικονομικά θωρακισμένη για μία ελληνική χρεοκοπία η οποία αν συμβεί θα κάνει πολύ πιο δύσκολη τη συνέχεια για τους έλληνες πολίτες.
Μετά το δημοψήφισμα, εάν επικρατήσει το όχι ο Τσίπρας θα έχει πετύχει το δικό του στοίχημα δίνοντας βάρος στο πολιτικό σκέλος της διαπραγμάτευσης. Εάν επικρατήσει το ναι, πράγμα που πρέπει να ευχηθούμε, θα είναι αξιοσημείωτο γιατί αυτός ο ίδιος είχε διαλέξει να θέσει σαν ερώτημα στο δημοψήφισμα τους πιο σκληρούς όρους τους οποίους οι ίδιοι οι Ευρωπαίοι είχαν εγκαταλείψει. Κατά συνέπεια, το επιχείρημά του για τους «ανελέητους πιστωτές» δεν είναι παρά ένα θέατρο. Να μη ξεχνάμε ότι η Ελλάδα είναι αυτή που έχει εφεύρει το θέατρο.
Το δημοψήφισμα αυτό μπορεί κάποιος να πει ότι είναι μία χειραγώγηση; Είναι ένα όπλο στο πλαίσιο του παιχνιδιού. Υπάρχει μία σχετική ευκολία να ακουστεί η φωνή του λαού σε ένα επίπεδο που είναι αναγνωρισμένο στην Ευρώπη , δηλαδή σε εθνικό επίπεδο. Ο Γιώργος Παπανδρέου ήθελε να το χρησιμοποιήσει το 2011, ο Nikolas Sarkozy και η Angela Merkel θα έπρεπε να τον είχαν αφήσει. Δηλαδή η ερώτηση που έπρεπε να τεθεί είναι «Θέλετε να μείνετε στην ζώνη του ευρώ»; Αυτή είναι η πραγματική ερώτηση.
Εάν οι έλληνες αποφασίσουν να αφήσουν τη ζώνη του ευρώ θα κάνουν τη ζωή τους δύσκολη. Ο λόγος είναι ότι, για να λύσουν αυτό το πρόβλημα είναι 10 φορές πιο απλό να το κάνουν μέσα στην ευρωζώνη παρά έξω από αυτή. Πρέπει να πάμε πέρα από τη σημερινή διαπραγμάτευση στην αναδιάρθρωση των δημόσιων οικονομικών.
Το πραγματικό πρόβλημα προς επίλυση, είναι ότι η ελληνική οικονομία είναι ημιθανής. Ποια είναι η προστιθέμενη αξία της Ελλάδας μέσα στο παγκόσμιο περιβάλλον, πέρα από την αγροτική παραγωγή και τον τουρισμό; Το bank run περιέχει έναν ισχυρό συμβολισμό: ότι πλέον κανένας δεν εργάζεται.
Πώς ξαναφτιάχνουμε τη χώρα;
Η Ελλάδα δεν είναι σαν την Αργεντινή ή την Κένυα που είναι οικονομίες που μπορούν να ορθοποδήσουν μετά από μία περιστασιακή βοήθεια από το ΔΝΤ. Η Ελλάδα, έχει ανάγκη από ένα Σχέδιο Μάρσαλ, με το οποίο όπως έγινε μετά το Β’ Παγκόσμιο πόλεμο στην Ευρώπη, δηλαδή έκανε παρέμβαση η Παγκόσμια Τράπεζα με τον ΟΟΣΑ. Το συστατικό που λείπει περισσότερο στην Ελλάδα είναι η διακυβέρνηση, να διοικηθεί η χώρα αποτελεσματικά. Για να μπορέσει να ξαναφέρει επενδύσεις πρέπει να χτίσει ξανά τις πολιτικές, τις δικαστικές και τις διοικητικές δομές και να τις θωρακίσει από τη διαφθορά.
Και να σβήσει το χρέος;
Από τα 320 δισεκ. Ευρώ του δημοσίου χρέους, τα 250 είναι σε οφειλές του δημοσίου, επιπλέον 60 μέχρι 80 είναι αποθηκευμένα στην ΕΚΤ.Ο καθένας ξέρει ότι η Ελλάδα δε μπορεί να ξεπληρώσει το χρέος αυτό, αλλά οι άλλες ευρωπαϊκές χώρες που πληρώνουν τα χρέη δε, μπορούν να δεχτούν να διαγραφούν τα χρέη. Για αυτό πρέπει να βρεθεί ένας μηχανισμός όπως το “Canada Dry” που θα αναδιαμορφώσει το χρέος και θα εξετάσει τη δυνατότητα διαγραφής μέρους του, χωρίς ουσιαστικά να λεχθεί.
Οι αγορές έτσι κι αλλιώς δε χρηματοδοτούν πλέον το ελληνικό χρέος. Το ουσιαστικό θέμα είναι η εμπιστοσύνη στο ευρώ. Μπορούν να κάνουν ένα arbitrage ευρώ/δολάριο και να εκμεταλλευτούν τη σημερινή μεταβλητότητα.
Οπότε δεν υπάρχει κίνδυνος εξάπλωσης;
Ουσιαστικά όχι για τις κρίσεις χρεών όπως το Μεξικό, η Ρωσία ή η Ταϋλάνδη …Υπάρχει παντού «πυρασφάλεια».
Ακόμα και αν οι Podemos και οι Ciudadanos μοιραστούνε τις ψήφους με τους Partido Popular και το PSOE, είναι λάθος κατά τη γνώμη μου να συγκρίνουμε τη ζωντάνια της βουλευτικής ζωής στην Ισπανία με τις γενιές των ελλήνων πολιτικών που δημιουργήσανε μια μόνιμη γάγγραινα την Ελλάδα.
Στην πραγματικότητα, υπήρχε πριν γίνει η νομισματική ενοποίηση με το ευρώ ένα είδος ΔΝΤ στις Βρυξέλλες που ασχολιόταν με τα κράτη μέλη που είχαν πρόβλημα στο ισοζύγιο των πληρωμών. Αλλά όπως και στη Συνθήκη του Μάαστριχτ, η διάσωση των χωρών ήταν απαγορευμένη, αυτή η δυνατότητα χάθηκε και έπρεπε να μπει το ΔΝΤ. Αυτό οδήγησε τις Βρυξέλλες να έχουν μία προσέγγιση αυστηρά λογιστική, πόσο μάλλον που έπρεπε να απολογηθεί γιατί έκλεισε τα μάτια όταν η Κομισιόν γνώρισε από τις αρχές του 2000 τα τερτίπια της Ελλάδας στο να «μαγειρεύουν» τις στατιστικές. Σε αυτή τη χρονική στιγμή, ούτε ο Jacques Chirac ούτε ο Gerhard Schroeder, που είχαν πρωτοστατήσει στη συμφωνία της ‘Ένωσης δεν είχαν τη διάθεση η Κομισιόν να κοιτάξει πιο κοντά τους λογαριασμούς των κρατών μελών.
Ποιος είναι ο υπεύθυνος;
Κατά τα 2/3 οι έλληνες που κάψανε 200 δισεκ κοινοτικής βοήθειας σε 30 χρόνια. Αλλά και οι ευρωπαίοι έχουν ένα μέρος της ευθύνης προτιμώντας στην αρχή να κοιτάνε αλλού για μεγάλο διάστημα και στη συνέχεια, να αρνούνται να αναγνωρίσουνε ότι το δημοσιονομικό έλλειμμα των ελλήνων δεν είναι το άλφα και το ωμέγα της ανόρθωσης μιας χώρας που οι μπαταρίες της είναι τελείως άδειες.