Πόσο σημαντικές είναι οι μεταρρυθμίσεις για τη δημοκρατία;
Σε αυτό το ερώτημα στάθηκε η Πρόεδρος του ΔΙΚΤΥΟΥ Άννα Διαμαντοπούλου κατά τη συμμετοχή της στο Cyprus Democracy Summit που πραγματοποιήθηκε την Τρίτη 23/4.
Το θέμα της συζήτησης που είχε με τον καθηγητή και διανοούμενο Χαρίδημο Τσούκα είχε τίτλο: “Without reforms, modern democracies fail to deliver. What is the way forward?”
Η Πρόεδρος του Δικτύου ανέφερε ότι στις χώρες της Δύσης το πολίτευμα της Δημοκρατίας είναι Αυταξία όχι μόνο γιατί είναι το πιο ανθρώπινο πολίτευμα, αλλά και γιατί είναι το πιο παραγωγικό! Ο αυταρχισμός είναι υπεύθυνος για έλλειψη παραγωγικότητας, καινοτομίας και για την άνθηση της διαφθοράς.
Η Δημοκρατία είναι δυναμικό πολίτευμα, πρέπει να διατηρούμε και να βελτιώνουμε την λειτουργία της αλλά και να την ανανεώνουμε.
Το πρώτο σημαίνει διάκριση των εξουσιών (νομοθετική, δικαστική, εκτελεστική) με υποστήριξη ισχυρών και βελτιωμένων θεσμών. Το δεύτερο, δηλαδή η ανανέωση και ο εκσυγχρονισμός, απαιτούν μεταρρυθμίσεις. Οι μεταρρυθμίσεις μπορεί να αφορούν αλλαγή του σκοπού της πολιτικής πχ. Ιδιωτικοποιήσεις. Αλλαγή των δομών αλλά διατήρηση του σκοπού πχ. Κράτος Δικαίου. Τρίτο οριζόντιες αλλαγές, όπως ο Ψηφιακός Μετασχηματισμός.
Στη συνέχεια, τόνισε ότι οι μεταρρυθμίσεις απαιτούν βαθιά γνώση του εθνικού αλλά και του ευρωπαϊκού – διεθνούς περιβάλλοντος ώστε η χώρα να παραμένει ανταγωνιστική, αλλά και κοινωνικά δίκαιη και ταυτόχρονα απαιτούν πολιτική τόλμη για την υπεράσπιση του εθνικού συμφέροντος και όχι του προσωπικού ή κομματικού αντίστοιχου. Οι μεγάλες και θεμελιώδεις μεταρρυθμίσεις είναι δύσκολες στην αρχή που πρέπει να δημιουργηθούν συμμαχίες μέσα από τεκμηρίωση και διαβούλευση. Είναι «χαοτικές» στην πρώτη φάση της εφαρμογής τους γιατί ξεβολεύουν κοινωνικές ομάδες και κατεστημένα συμφέροντα και με την ολοκλήρωση της εφαρμογής τους αποδεικνύουν την σημασία τους άλλοτε άμεσα και άλλοτε μακροπρόθεσμα για τους πολίτες.
Πρόσθεσε ότι η Δημοκρατία χρειάζεται τις μεταρρυθμίσεις ως οξυγόνο αλλά είναι και το πολίτευμα που επιτρέπει τον συνασπισμό συμφερόντων, αντιμεταρρυθμιστικών κομμάτων, πρόσκαιρων λαϊκιστικών συνασπισμών, αλλά πολλές φορές και σε πολλές χώρες των κομμάτων της αντιπολίτευσης.
Στη Δημοκρατία οι μεταρρυθμίσεις για να δημιουργήσουν κοινωνικές συναινέσεις χρειάζονται πολιτική λειτουργία των κομμάτων με σε βάθος γνώση των αλλαγών, διαβούλευση με τους κοινωνικούς εταίρους, και στην σύγχρονη εποχή συνεργασία και «χρησιμοποίηση» επιστημονικών, πολιτικών και κοινωνικών ιδρυμάτων και think tanks.
Το πρόσημο των μεταρρυθμίσεων είναι πολιτικό, αλλά στις χώρες της ΕΕ είναι κυρίως ευρωπαϊκό, γιατί η όσμωση των μεγάλων πολιτικών οικογενειών έχει οδηγήσει σε κοινό πλαίσιο όσον αφορά την οικονομία, την ανταγωνιστικότητα και το κοινωνικό κράτος.
Τέλος, σημείωσε πως τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργηθεί μια πολιτική συζήτηση για το αν η Δημοκρατία είναι αποτελεσματικό πολίτευμα ή αν η μη φιλελεύθερη (!) Δημοκρατία και τα αυταρχικά καθεστώτα τύπου Κίνας, παράγουν γρήγορα και μετρήσιμα αποτελέσματα. Η απάντηση δίνεται μέσα απο την σύγχρονη πολιτική ιστορία: Tα αυταρχικά καθεστώτα είχαν συγκυριακά αποτελέσματα. Η πρόοδος σε όλους τους τομείς έχει ως προϋπόθεση την ελευθερία και την δικαιοσύνη.