Ζέρβας Κωνσταντίνος
Τελευταία, είναι πολλές οι ομοιότητες όσων λέγονται ή γίνονται στη χώρα μας με όσα συνέβησαν στη Γερμανία του μεσοπολέμου -τα πρόσωπα, τα γεγονότα, η αντίδραση του κόσμου. Κι όσο η κρίση κορυφώνεται, τόσο οι αναλύσεις αναζητούν αυτό το ιστορικό προηγούμενο για να ερμηνεύσουν και, κυρίως, να προβλέψουν το πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα στη χώρα μας. Τα οικονομικά προβλήματα, οι κοινωνικές εξελίξεις που επάγονται αλλά και η εκλογική και δημοσκοπική άνοδος της Ακροδεξιάς, παραπέμπουν, συχνά και από πολλούς, στη Δημοκρατία της Βαϊμάρης, το καθεστώς που οδήγησε τη Γερμανία στην αγκαλιά του ναζισμού και την Ευρώπη στη δίνη ενός μεγάλου πολέμου.
Κι όμως, η Δημοκρατία της Βαϊμάρης (1918-1933) ήταν το πρώτο δημοκρατικό καθεστώς στην ιστορία της Γερμανίας. Ηταν η συνέπεια της ήττας της αυτοκρατορικής Γερμανίας στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο και το κόκκινο χαλί για την άνοδο του Χίτλερ στην εξουσία. Δημιουργήθηκε από τις μετριοπαθείς πολιτικές δυνάμεις (σοσιαλδημοκράτες, κεντρώους, φιλελεύθερους) που κλήθηκαν να διαχειριστούν μια πρωτόγνωρη οικονομική κρίση με παράλληλο ασφυκτικό διεθνή έλεγχο. Αντιμετώπισε την εχθρότητα των ακραίων πολιτικών δυνάμεων και βρέθηκε τελικά αδύναμη απέναντι στο φαινόμενο Χίτλερ.
Στην Ιστορία, φυσικά, τίποτε δεν επαναλαμβάνεται επακριβώς αλλά με παραλλαγές, καθετί κρίνεται in concreto, κατά περίπτωση. Υπάρχουν διαφορές με την Ελλάδα του σήμερα που έχουν να κάνουν π.χ. με τη λειτουργία του κράτους δικαίου. Στη Βαϊμάρη είχε καταλυθεί, στην Ελλάδα όχι ακόμη. Ή με την κατάρρευση του πολιτικού συστήματος: στη Βαϊμάρη ήταν καθολική, στην Ελλάδα μέχρι στιγμής τα πλήγματα αφορούν κυρίως την Κεντροαριστερά. Ή σχετικά με τη στάση των μεγάλων ΜΜΕ και του «κεφαλαίου». Στη Βαϊμάρη υπήρξαν μεγάλα ΜΜΕ και επιχειρηματίες που τάχθηκαν στο πλευρό των δεξιών εξτρεμιστών, στην Ελλάδα όχι -τουλάχιστον ακόμη.
Ωστόσο, η Ελλάδα παρουσιάζει σημαντικές αναλογίες με τη Γερμανία του μεσοπολέμου: οικονομία σε βαθιά κρίση και εκτός αγορών, ανεργία πάνω από 25%, αίσθημα αδικίας των πολιτών. Επίσης, η τότε Γερμανία και η σημερινή Ελλάδα είναι δύο ταπεινωμένες χώρες λόγω των επαχθών όρων που τους επιβλήθηκαν, με τις υπέρογκες αποζημιώσεις τότε, με τα επαχθή μνημόνια τώρα. Τέλος, λιτότητα, ύφεση, υπέρογκο χρέος, γραφειοκρατία, διαφθορά. Αλλά και «τάγματα εφόδου».
Οι κίνδυνοι, λοιπόν, και στη σημερινή Ελλάδα δεν είναι μονοσήμαντοι. Δε βρίσκεται σε κίνδυνο μόνον η οικονομία, απειλείται θεσμικά η ίδια η Δημοκρατία, όπως αποδεικνύουν τα γεγονότα και τα στοιχεία που έρχονται στο φως τις τελευταίες ημέρες.
Ελπίζοντας ότι σε κάθε περίπτωση η Ιστορία διδάσκει, τόσο τους νικητές, όσο και τους και ηττημένους, αναμένουμε και σήμερα η Ευρώπη, και ιδιαίτερα η Γερμανία, που τόσο υπέφερε, να αναλάβει τις ευθύνες που της αναλογούν. Οπως, λοιπόν, μετά το 1945 η Ευρώπη των εθνών επούλωσε τις πληγές της για να ανακάμψει η Γερμανία, έτσι και σήμερα, η ΕΕ καλείται να προασπίσει -αντί να απεμπολεί- την ευρωπαϊκή ιδέα και να βοηθήσει την Ελλάδα και τις χώρες του νότου να ανακάμψουν. Να σταματήσει την πολιτική της ακραίας λιτότητας. Να πάψει να ταπεινώνει τους πολίτες της και να προάγει την κοινωνική αδικία, τρέφοντας τα άκρα και οδηγώντας τις κοινωνίες στον εκφασισμό ένθεν κακείθεν. Σε ένα αύριο μαύρο. Καθιστώντας την Ελλάδα ένα απόλυτο ιστορικό ισοδύναμο της Βαϊμάρης.
πηγή: agelioforos.gr
