Δελτίο Πολιτικής Ανάλυσης κι Εκτίμησης (αρ. 62)

Δελτίο Πολιτικής Ανάλυσης κι Εκτίμησης (αρ. 62)

Τα πιθανά και τα ..ανέφικτα σενάρια για την πορεία προς τις κάλπες με ορόσημο την λήξη του τρέχοντος δανειακού προγράμματος, η …μεταδοτική αγάπη προς την πολιτική της λιτότητας στο γερμανικό ΥΠΟΙΚ και η ακροβασία του Ε. Μακρόν για φυγή προς τα εμπρός είναι τα θέματα του τρέχοντος ΔΕΛΤΙΟΥ.

Τα σενάρια των πρόωρων εκλογών

Η συζήτηση για τις πρόωρες εκλογές είναι μία συνήθεια του δημόσιου διαλόγου. Θεμιτή εν μέρει γιατί η Ελληνική πολιτική σκηνή έχει δώσει αρκετές φορές στο παρελθόν τροφή για εκλογολογία, αρκετά όμως, προβληματική ως προς τις συνέπειες στην απρόσκοπτη λειτουργία της Κυβέρνησης. Οι εξελίξεις και οι προεκτάσεις τους είναι ακόμα αδιαμόρφωτες.

Το Δελτίο παρουσιάζει τα πιθανά σενάρια. Κάποια δεν είναι εφικτό να εκπληρωθούν και κάποια είναι αρκετά πιθανό:

  • Πολιτικός ορθολογισμός. Εκλογές πριν από τη λήξη του Μνημονίου.

 Το σενάριο που θα αποτελούσε το απαύγασμα του πολιτικού ορθολογισμού σε μία ανορθολογική πολιτική σκηνή.  Η Κυβέρνηση αν επέλεγε το σενάριο αυτό θα έπρεπε να οδηγήσει τη χώρα σε εκλογές το πρώτο εξάμηνο του 2018, παρουσιάζοντας στους πολίτες τις προεκτάσεις της λήξης του τρίτου Μνημονίου τον Αύγουστο και τις επιλογές που ανοίγονται μετά.  Τα κόμματα θα παρουσίαζαν στους πολίτες το σχέδιο τους και η χώρα θα άφηνε πίσω της πολιτικά και σημειολογικά την μνημονιακή εποχή, ανοίγοντας μία νέα σελίδα. Δυστυχώς, πρόκειται για ανέφικτη σκέψη.

  • Πολιτικός καιροσκοπισμός. Εκλογές τέλη του 2018.

Η Κυβέρνηση επενδύει στην πιθανή «επίλυση» του ονόματος της FYROM και ζητά πολιτικά ανταλλάγματα από τους Θεσμούς και κυρίως από τη Γερμανία, ως προς την πολιτική και δημοσιονομική διαχείριση της εποχής μετά τον Αύγουστο. Το cash buffer που έχει συλλέξει στα ταμεία του Κράτους η Κυβέρνηση θα της επιτρέπει – ακόμα και αν δεν καταστεί εφικτό να μην περικοπούν οι συντάξεις- να εξομαλύνει τις περικοπές με κάποιο έκτακτο επίδομα προς τους συνταξιούχους κλπ, αναδεικνύοντας επικοινωνιακά τις πράξεις της.

  • Πολιτικός αμοραλισμός. Εκλογές το 2019.

Στο σενάριο αυτό είναι πολύ πιθανό να έχει προηγηθεί ένας ευρύς ανασχηματισμός μετά την «έξοδο» από το Μνημόνιο το 2018 με ισχυρά επικοινωνιακά χαρακτηριστικά πχ χαμηλός μέσος όρος ηλικίας Υπουργικού Συμβουλίου κλπ. Το σενάριο αυτό προϋποθέτει, επίσης, εκπλήρωση του μέρους του δευτέρου σεναρίου που προβλέπει «ανταλλαγή» της περικοπής των συντάξεων με εξελίξεις στο μέτωπο της Εξωτερικής Πολιτικής.  Ιδιαίτερα πιθανό είναι στο σενάριο αυτό να ενταχθεί και η ανακίνηση δικαστικών υποθέσεων που η Κυβέρνηση εκτιμά ότι θα πλήξουν τους αντιπάλους της.  

Απροσδιόριστος παράγοντας, όμως, του σεναρίου είναι αν και κατά πόσο οι εκλογές θα συμπέσουν με τις Ευρωεκλογές του Μαΐου ή όχι.  Αν συμπέσουν, η Κυβέρνηση σημαίνει ότι προεξοφλεί την ήττα της και στις δύο κάλπες και ποντάρει στο σενάριο της «δεξιάς παρένθεσης».  Αν δεν συμπέσουν και οι Εθνικές εκλογές μετατεθούν για πιο μετά, η Κυβέρνηση αναλαμβάνει το ρίσκο μίας στρατηγικής ήττας, προκειμένου να προκαλέσει εκ νέου εκλογές με αφορμή την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας λίγους μήνες μετά και με την απλή αναλογική, ποντάροντας στην αποτυχία και μόνο του αντιπάλου.  Στην περίπτωση αυτή όμως, η ισχυρή πιθανότητα μίας ευρείας ήττας στις Ευρωεκλογές καθιστά κατόπιν τη διακυβέρνηση αδύνατη, όπως φάνηκε και στις Ευρωεκλογές του 2014.

 

Η Γερμανία συνεχίζει την σφικτή οικονομική πολιτική

Αλήθεια τι κρύβεται πίσω από την απόφαση του Olaf Scholz να μειώσει τις πιστώσεις του προϋπολογισμού για επενδύσεις; Το συμπέρασμά αρκετών αναλυτών είναι ότι ο Scholz μεταφέρει ανεπισήμως τον δημοσιονομικό στόχο από το “Schwarze Null” του Wolfgang Schäuble σε “Schwarze Eins” του νέου ΥΠΟΙΚ – από το δημοσιονομικό πλεόνασμα, δηλαδή, λίγο πάνω από το 0% του ΑΕΠ στο 1% του ΑΕΠ. Γερμανοί αναλυτές εκτιμούν ότι ο Scholz θέλει να περάσει στην ιστορία ως το Red Hawk, όπως τον αποκαλούν, το κόκκινο γεράκι.

Να υπενθυμίσουμε ιστορικά μιλώντας την παρατήρηση ότι το SPD υποστήριξε την πολιτική λιτότητας του Καγκελαρίου Heinrich Brüning στις αρχές της δεκαετίας του 1930, αλλά και κατά τη διάρκεια της πρόσφατης συγκυβέρνησης με το CDU.  Το SPD ενστερνίστηκε τις κεϋνσιανές πολιτικές στη δεκαετία του 1940 και μέχρι τη δεκαετία του ’70 μόνο. Είναι πλέον εμφανές ότι η οικονομική και δημοσιονομική πολιτική που υπερισχύει στην ΕΕ και στις μεγάλες χώρες δεν αφήνει περιθώρια για ιδεολογικές αναζητήσεις του περασμένου αιώνα. Νέα εποχή, νέα προβλήματα, νέες ανάγκες, νέες προτεραιότητες.

 

Μήπως ο Macron εγκατέλειψε τη μάχη για τη μεταρρύθμιση της Ευρωζώνης;

Στο Γερμανικό Τύπο μίλησε ο Patrick Artus, επικεφαλής οικονομολόγος της γαλλικής επενδυτικής τράπεζας Natixis και δήλωσε ότι ο Macron παραιτήθηκε χάνοντας τη μάχη από το πείσμα της Γερμανίας να μην αποδεχθεί την ατζέντα του για τις μεταρρυθμίσεις της ευρωζώνης. Ο Artus αναφέρει ότι η ανάγκη αμοιβαίας ανάληψης κινδύνου στην ευρωζώνη παραμένει αναλλοίωτη, αλλά ο Macron αποδέχεται τώρα την πολιτική πραγματικότητα, ότι αυτό δεν είναι δυνατό.

Το σχέδιο Β του Macron θα επικεντρωθεί σε επενδυτικά σχέδια, κάτι που ενδεχομένως είναι το μοναδικό πρόγραμμα που θα δεχόταν η Angela Merkel. Ας είμαστε όμως, επιφυλακτικοί όταν ακούμε για επενδυτικά σχέδια. Δεδομένης της απόφασης του γερμανικού μεγάλου συνασπισμού να δοθεί προτεραιότητα στα δημοσιονομικά πλεονάσματα αντί των αναγκαίων επενδύσεων σε υποδομές, πόσο πιθανό είναι η Γερμανία να είναι γενναιόδωρη όταν πρόκειται για επενδύσεις που θα αφορούσαν άλλες χώρες;

Ο Macron παρόλαυτά δεν θα σταματήσει να υποστηρίζει αυτό που για πολλούς συνιστά το μόνο εφικτό σχέδιο για την εξέλιξη της ΕΕ. Θέλει πραγματικές μεταρρυθμίσεις και ένα όραμα για τα επόμενα 30 χρόνια. Κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Ααχεν όπου παρέλαβε το Βραβείο Καρλομάγνος, προειδοποίησε ότι ο γερμανικός φετιχισμός σχετικά με τις δημοσιονομικές πολιτικές και τα εμπορικά πλεονάσματα έχει κόστος για τους άλλους. Η Merkel απάντησε έμμεσα, υπενθυμίζοντας στον Macron ότι ήταν μόλις 13 ετών όταν τελείωσε ο ψυχρός πόλεμος.  Ναι, υπάρχει ένας άλλος άνεμος από τότε που ο Macron ανέβηκε στην εξουσία πέρυσι, μια γοητεία που είναι κατανοητή σε κάθε νέα αρχή. Τα σχόλια της Καγκελαρίου όμως, δεν άφησαν καμία αμφιβολία για το μήνυμά της. Εκείνη θέλει να είναι ο καπετάνιος.  

 ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΤΟ ΔΕΛΤΙΟ ΣΕ ΜΟΡΦΗ PDF

Γιάννης Μαστρογεωργίου, Διευθυντής Δικτύου

Γιώργος Παπούλιας, Πολιτικός Επιστήμονας – Συνεργάτης Δικτύου

 

Μεινετε Ενημερωμενοι

Εγγραφείτε στο Newsletter μας και μείνετε ενημερωμένοι για τις τελευταίες εξελίξεις του Δικτύου.

Social Media

Ακολουθήστε μας στα κοινωνικά μας κανάλια και ενημερωθείτε για τα τελευταία νέα του Δικτύου.

ΔΙΚΤΥΟ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη

Διεύθυνση: Αθανάσιου Διάκου 20, 11743, Αθήνα, Αττική
Τηλ: (+30) 2109247814
Email: info@todiktio.eu