Αρθρογραφία: Η αριστεία ως κινητήρια δύναμη

Αρθρογραφία: Η αριστεία ως κινητήρια δύναμη

της Άννας Διαμαντοπούλου
Προέδρου του ΔΙΚΤΥΟΥ
πρ. Επιτρόπου ΕΕ, πρ. Υπουργού

Ο ελληνισμός στην πορεία του γνώρισε περιόδους ακμής και παρακμής. Οι περίοδοι ακμής χαρακτηρίζονται από τις αξίες της προκοπής, της προόδου, της εξωστρέφειας, της σκληρής δουλειάς, της αριστείας. Αξίες τις οποίες σταδιακά υποτιμήσαμε έως πολεμήσαμε.

Ιστορικά, ο αυταρχισμός της δικτατορίας δημιούργησε την ανάγκη για αλλαγή υποδείγματος. Ο εκδημοκρατισμός της εκπαίδευσης έγινε δεκτός με ενθουσιασμό στην Ελλάδα. Εκτιμώ, όμως, ότι υπήρξαν δύο μεγάλες παρεξηγήσεις. Ταυτίσαμε τον εκδημοκρατισμό με την έλλειψη ελέγχου την έλλειψη στοχοθεσίας, και αξιολόγησης, αλλά και με  την ελάχιστη δυνατή προσπάθεια.

Το αποτέλεσμα ήταν η αναγόρευση της μετριότητας σε δημοκρατική αρχή. Έπρεπε να μας ταρακουνήσει η κρίση που συγκλόνισε τη χώρα, για να αναδειχθούν, ξανά οι στόχοι της παραγωγικής ανασυγκρότησης και της αριστείας ως δυνάμεις που κινούν τις κοινωνίες, δίνουν κίνητρα στους μέτριους να γίνουν καλύτεροι και υποστηρίζουν τους αδύναμους.

Χωρίς την ομάδα των άριστων σε όλες τις κοινωνικές και επαγγελματικές ομάδες,  των αγροτών, των τεχνιτών, των επιχειρηματιών, των υπαλλήλων, των εκπαιδευτικών, των μαθητών, μία χώρα πλέει χωρίς πυξίδα.

Η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 2010 για Α/θμια και Β/θμια εκπαίδευση, είχε ως στόχο την παραγωγική, πολιτισμική και κοινωνική ανασυγκρότηση της χώρας στη νέα εποχή της γνώσης, με πολίτες μορφωμένους που μπορούν να αντιμετωπίσουν τις ανάγκες του 21ου αιώνα.

Η μεταρρύθμιση του Νέου Σχολείου αφορούσε στη συνεχή επιμόρφωση των εκπαιδευτικών, την αυτοαξιολόγηση του σχολείου και την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, τις νέες υποδομές και τα εργαλεία του ψηφιακού σχολείου, τα νέα Προγράμματα σπουδών  και φυσικά τα προγράμματα για παιδιά με ειδικές δυνατότητες και τις ΖΕΠ (Ζώνες Εκπαιδευτικής Προτεραιότητας). Το 2014 το 65% των δημοτικών σχολείων είχαν από την πρώτη Δημοτικού Πληροφορική, Αγγλικά,  Θεατρική Αγωγή.(ΕΑΕΠ)

Τα Πρότυπα Πειραματικά σχολεία ήταν ένα από τα στοιχεία της συνολικής μεταρρύθμισης και όχι μία σημειακή ενέργεια στο εκπαιδευτικό σύστημα. Η ιστορική εμπειρία από τα Πρότυπα και τα Πειραματικά σχολεία ήταν ιδιαίτερα θετική, γιατί τα  σχολεία  αυτά έδωσαν ευκαιρίες κοινωνικής κινητικότητας  και συνέβαλαν στην ανάπτυξη και εφαρμογή εκπαιδευτικών καινοτομιών .

Η αναβίωση των Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων το 2011, είχε ως στόχο να δημιουργηθεί  σε κάθε νομό, μετά από αξιολόγηση και με βάση συγκεκριμένους όρους, ένα δημόσιο σχολείο που θα γινόταν πρότυπο, θα συνεργαζόταν με τα υπόλοιπα και θα επέτρεπε την συνεχή βελτίωση του εκπαιδευτικού συστήματος.

Παράλληλα, θα έδινε τη δυνατότητα σε μαθητές από κάθε γειτονιά και κοινωνική ομάδα, να αναπτύξουν τις ιδιαίτερες δυνατότητες τους,  να ανταμειφθούν για την επιμέλεια τους και, εν τέλει, να συνεισφέρουν στην πατρίδα τους.

Το σύστημα των εξετάσεων προσέλκυσε χιλιάδες παιδιά και τα αποτελέσματα έδειξαν πως παιδιά από όλες τις τάξεις , παιδιά μεταναστών, παιδιά μεσαίων και εργατικών οικογενειών συνυπήρξαν χωρίς αποκλεισμούς.

Βασική επιδίωξη ήταν η ευελιξία , η ελευθερία, η συμμετοχή των αποφοίτων, των γονέων, των εκπαιδευτικών και των μαθητών στη ζωή του σχολείου. Καθιερώθηκαν νέα πρότυπα  διοίκησης, επιλογής μαθητών, εκπαιδευτικών, διευθυντών, αξιολόγησης κάθε 5ετία και ελευθερία στα προγράμματα σπουδών, με δημιουργία εξειδικευμένων ομίλων στους οποίους συμμετείχαν παιδιά και από άλλα σχολεία του δήμου. Με μια λέξη: πολυμορφία. 

Όπως έχει ειπωθεί, είναι ιδεολογική επιλογή να θέλεις το εκπαιδευτικό σύστημα ως μια αυλή με γκαζόν ή ως ένα κήπο με πολλά και διαφορετικά λουλούδια.

Το 2015, το πρώτο πράγμα με το οποίο καταπιάστηκε ο τότε υπουργός παιδείας του ΣΥΡΙΖΑ, ήταν η κατάργηση των Πρότυπων και Πειραματικών σχολείων και η ανατροπή των ΕΑΕΠ.

Αναμενόμενο. Από την αντίληψη της αριστείας μεταφερθήκαμε στον ισοπεδοτισμό ως το ανώτερο στάδιο της μετριοκρατίας. Η κοινωνία, ευτυχώς, αντέδρασε και απέτρεψε την πλήρη εξομοίωση.

 Όμως, στα Πειραματικά επανήλθε η κλήρωση και τα πρότυπα  μαζεύουν υπογραφές για να πιέσουν να  λειτουργήσει το θεσμικό πλαίσιο. Και, βεβαίως, δεν επανήλθε ποτέ η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών.

Στην Ελλάδα του 21ου αιώνα δίνουμε ακόμα μάχες για το αν η αριστεία, η αξιοκρατία, η σκληρή δουλειά, ο έπαινος , η πολυμορφία, είναι αρετές αναγκαίες για την πρόοδο μας.

*Το άρθρο δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ, Σάββατο 30 Μαρτίου 2019

Μεινετε Ενημερωμενοι

Εγγραφείτε στο Newsletter μας και μείνετε ενημερωμένοι για τις τελευταίες εξελίξεις του Δικτύου.

Social Media

Ακολουθήστε μας στα κοινωνικά μας κανάλια και ενημερωθείτε για τα τελευταία νέα του Δικτύου.

ΔΙΚΤΥΟ για τη Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη

Διεύθυνση: Αθανάσιου Διάκου 20, 11743, Αθήνα, Αττική
Τηλ: (+30) 2109247814
Email: info@todiktio.eu