Με επιτυχία και ιδιαίτερο ενδιαφέρον πραγματοποιήθηκε από το ∆ΙΚΤΥΟ για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη , εκδήλωση το βράδυ της Πέμπτης στο Ίδρυμα Εικαστικών Τεχνών & Μουσικής Β&Μ Θεοχαράκη με θέμα «ΕΛΛΑ∆Α ΚΑΙ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ: ΣΥΝΕΠΕΙΕΣ ΚΑΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗ ΑΠΑΘΕΙΑ» .
Την εκδήλωση παρακολούθησαν πλήθος ενδιαφερομένων για τις παρεμβάσεις των ειδικών και διακεκριμένων ομιλητών και την συντόνισε η δημοσιογράφος Κάτια Μακρή.
Η πρόεδρος του Δικτύου για την Μεταρρύθμιση στην Ελλάδα και την Ευρώπη , Άννα Διαμαντοπούλου ανοίγοντας την συζήτηση ανέφερε μεταξύ άλλων πως η κατάσταση για το Περιβάλλον σ΄όλον το πλανήτη αλλά και στην Ελλάδα είναι κρίσιμη και σε σημείο καμπής αφού όλα τα στοιχεία δείχνουν ότι “φρενάρει” ο ρυθμός μείωσης των ρύπων στις ΗΠΑ και την ΕΕ και δυσκολεύει η επίτευξη των στόχων που έχουν τεθεί.
Για την Ελλάδα ειδικότερα η κ. Διαμαντοπούλου επισήμανε ότι το πρόβλημα της κλιματικής κρίσης επικεντρώνεται σε δύο άξονες. « Από τη μία καταγράφεται τεράστιο πρόβλημα στο πρωτογενή τομέα στη Περιφέρεια όπου διαπιστώνονται τεράστια προβλήματα στις αρδεύσεις , λειψυδρία και αποξήρανση μεγάλων εκτάσεων ή καταστροφικές πλημμύρες. Επίσης γίνονται εμφανείς οι συνέπειες στις μεγάλες πόλεις με συχνά πλημμυρικά φαινόμενα . Από την άλλη », είπε η Αννα Διαμαντοπούλου «παρατηρείται απάθεια του μεγαλύτερου μέρους της κοινωνίας. Γιατί τα οικολογικά κινήματα κι περιβαλλοντικές οργανώσεις δεν συγκινούνται στη χώρα μας ‘όπως σ΄άλλες χώρες ; Γιατί η κοινωνία των πολιτών δεν πρωτοστατεί ;» ήταν μερικά από τα κρίσιμα ερωτήματα που έθεσε.
Ο ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ, πρώην υπουργός Περιβάλλοντος, Γιάννης Μανιάτης ανέφερε, στη παρέμβασή του, ότι «το 2014 η Ελλάδα βρέθηκε στην 3η καλύτερη παγκόσμια θέση στην κατά κεφαλήν παραγωγή ηλεκτρισμού από φωτοβολταϊκά και στην 8η καλύτερη της Ευρώπης στην παραγωγή από αιολικά πάρκα. Πριν ακριβώς 10 χρόνια (Δεκέμβριος 2014) υπέγραψε ως Υπουργός Περιβάλλοντος, Μνημόνιο Συνεργασίας (MoU) με την Τράπεζα της Ελλάδος και την Ακαδημία Αθηνών, για τη διαμόρφωση της «Εθνικής Στρατηγικής Προσαρμογής στην Κλιματική Αλλαγή». Η μελέτη αυτή δημοσιεύτηκε τον Απρίλιο 2016. Έκτοτε, η χρησιμότητά της αγνοείται, αφού ελάχιστες δράσεις έχουν υλοποιήσει οι μέχρι τώρα κυβερνήσεις.
Σημείωσε ότι η Ελλάδα εκπέμπει μόνο το 0,16% των παγκόσμιων ρύπων και αναφέρθηκε στις τεράστιες ελλείψεις που έχει η χώρα σε υποδομές δικτύων και μπαταριών, με αποτέλεσμα να απορρίπτεται για πολλές ώρες της μέρας από το δίκτυο, μεγάλο μέρος της παραγόμενης πράσινης ενέργειας. Αναφερόμενος στη Στρατηγική Αντιμετώπισης της Κλιματικής Κρίσης.
Ο Γιάννης Μανιάτης επισήμανε πως εκτός από τον Μετριασμό, (Mitigation), δηλ την εγκατάσταση Ανανεώσιμων, όπου όλες οι ευρωπαϊκές χώρες έχουν κάνει σημαντικά βήματα, δυστυχώς στην Προσαρμογή (Adaptation) για δημιουργία ανθεκτικών υποδομών, όπως πχ ορθολογική διαχείριση υδάτων κι ευφυή γεωργία, ελάχιστα έχουν γίνει στην Ελλάδα, όπως επίσης και στην Ανθεκτικότητα (Resilience) που αφορά π.χ. συστήματα έγκαιρης προειδοποίησης για εκδήλωση πλημμυρών, κ.ά.(με τη μοναδική εξαίρεση του 112).
Υπογράμμισε ότι αποτελεί θλιβερό προνόμιο για τη χώρα να είναι από τις ελάχιστες που παραπέμφθηκε στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο από την Επιτροπή, για μη επικαιροποίηση των υφιστάμενων από το 2014 «Σχεδίων Διαχείρισης Λεκανών Απορροής Ποταμών» και των «Σχεδίων Διαχείρισης Κινδύνων Πλημμύρας» για κάθε μία Περιφέρεια της χώρας. Επιπλέον, παρά τη νομική δέσμευσή της χώρας, δεν έχει υλοποιήσει μέχρι σήμερα κανένα Περιφερειακό Κέντρο Αντιμετώπισης Κλιματικής Αλλαγής.
Τέλος, αναφερόμενος στις κοινωνικές αντιδράσεις κατά των Ανανεώσιμων Πηγών, επεσήμανε την απουσία Χωροταξικού Σχεδίου ΑΠΕ, την αναπαραγωγή fake news, ότι δήθεν δασικές πυρκαγιές προκαλούνται για εγκατάσταση νέων αιολικών πάρκων, καθώς και την αύξηση, αντί για μείωση, των τιμών ηλεκτρισμού παρά τον μεγάλο αριθμό ΑΠΕ.
Κλείνοντας, τόνισε ότι σημαντικός παράγοντας κοινωνικών αντιδράσεων είναι ότι από το 2011 που για πρώτη φορά νομοθετήθηκε η κατανομή του 3% του τζίρου των Μονάδων Ανανεώσιμων στις τοπικές κοινωνίες, μέχρι σήμερα δεν έχει υπάρξει καμία αύξηση, ενώ θα έπρεπε να βρίσκεται σήμερα τουλάχιστον στο 6%.
Από τη πλευρά της η πρώην Επίτροπος , Μαρία Δαμανάκη, τόνισε ότι πρέπει να δούμε την κλιματική κρίση ως ευκαιρία κι όχι μόνο με απαισιοδοξία καθώς το ενδιαφέρον διεθνώς αυξάνεται συνεχώς, ιδιαίτερα στις μικρές ηλικίες. Αυτό συμβαίνει και στην Ελλάδα, όπως προκύπτει και από πρόσφατη δημοσκόπηση της METRON ANALYSIS όπου η ανησυχία για την κλιματική αλλαγή στο γενικό πληθυσμό φτάνει στο 84% και στις γυναίκες, το 93%. (Είμαστε δεύτεροι μετά την Πορτογαλία στη Μεσόγειο) Όμως συνοδεύεται από γενικευμένη απάθεια και απουσία δράσης. Διεθνείς έρευνες δείχνουν ως τη κύρια αιτία για αυτό να είναι η αίσθηση ότι δεν μπορούμε να αλλάξουμε την πορεία των πραγμάτων. «Έτσι κι αλλιώς, ή θα καούμε ή θα πνιγούμε» αυτή είναι η γενική εντύπωση. Σε μεγάλο βαθμό, ευθύνη έχουμε κι εμείς που προσπαθούμε να κινητοποιήσουμε τους ανθρώπους για την κλιματική αλλαγή. Παρουσιάζουμε την κρίση μόνο σαν καταστροφή και όχι σαν ευκαιρία. Απουσιάζουν οι λύσεις και οι προτάσεις .Όμως, τα ίδια τα στοιχεία δείχνουν ότι η δράση για το κλίμα μπορεί να φέρει πάνω από 26 τρισεκατομμύρια δολάρια οικονομικά οφέλη έως το 2030 και να δημιουργήσει πάνω από 65 εκατομμύρια νέες θέσεις εργασίας.Για την Ελλάδα, μεγάλη ευθύνη έχουν κυρίως τα κόμματα που δεν ιεραρχούν το ζήτημα ψηλά στην ατζέντα τους, ώστε να προτείνουν λύσεις αλλά και συνολικά, η ελληνική κοινωνική αρχιτεκτονική, που δεν διαθέτει κοινωνικά αντίβαρα στη μονοκρατορία των κομμάτων, όπως είναι τα συνδικάτα και οι ΜΚΟ που παίζουν σημαντικότερο ρόλο σε άλλες χώρες.Ο τουρισμός και η ναυτιλία που από κοινού αθροίζουν πάνω από 40% του ΑΕΠ, μπορούν να αποτελέσουν πεδίο ευρύτατου μετασχηματισμού. Και εδώ υπάρχουν πολλές προτάσεις και ιδέες που στηρίζονται και σε ευρωπαϊκή χρηματοδότηση, που πρέπει όμως να ενεργοποιηθεί.
Στη δική του παρέμβαση ο Πέτρος Κόκκαλης, πρώην ευρωβουλευτής και γραμματέας του κόμματος “ Κόσμος” ανέφερε ότι η κλιματική κρίση δεν είναι μόνο περιβαλλοντική, αλλά βαθιά κοινωνική και ηθική πρόκληση γι αυτό κι απαιτείται άμεση δράση με στόχο την κλιματική δικαιοσύνη. Στην εκδήλωση “Κλιματική Απάθεια και Ανθρώπινο Κόστος”, αναδεικνύω την ανάγκη δικαιοσύνης σε τρία επίπεδα: διαγενεακά, διεθνώς και διαταξικά.
Η διαγενεακή δικαιοσύνη επιβάλλει να προστατεύσουμε τις μελλοντικές γενιές από έναν πλανήτη σε κρίση, λαμβάνοντας αποφάσεις που θα εξασφαλίσουν ένα βιώσιμο μέλλον. Σε διεθνές επίπεδο, είναι κρίσιμο να γεφυρωθούν οι ανισότητες μεταξύ Βορρά και Νότου, καθώς οι χώρες που συνεισφέρουν λιγότερο στις εκπομπές είναι αυτές που πλήττονται περισσότερο από τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης. Επίσης, οι κοινωνικές ανισότητες διευρύνονται, καθώς οι ευάλωτες ομάδες πληρώνουν το μεγαλύτερο τίμημα, ενώ έχουν τη μικρότερη ευθύνη.
Οι τοπικές κυβερνήσεις και οι δήμοι έχουν καίρια σημασία στην υλοποίηση έργων προσαρμογής και πολιτικής προστασίας. Από αντιπλημμυρικά έργα έως την ενίσχυση της ανθεκτικότητας των πόλεων, οι τοπικοί φορείς βρίσκονται στην πρώτη γραμμή και χρειάζονται αυξημένους πόρους και αρμοδιότητες για να ανταποκριθούν αποτελεσματικά.
Παράλληλα, η ανάγκη για μεγάλες και στοχευμένες ευρωπαϊκές δημόσιες επενδύσεις στην προσαρμογή είναι επιτακτική. Τέτοιες επενδύσεις θα κατευθυνθούν στην προστασία ευάλωτων περιοχών, τη βελτίωση υποδομών, την ενεργειακή αναβάθμιση κτιρίων και την ανθεκτικότητα των οικοσυστημάτων. Είναι σαφές ότι οι ιδιωτικές πρωτοβουλίες δεν αρκούν για να καλύψουν το μέγεθος της πρόκλησης.
Στον πυρήνα όλων αυτών πρέπει να βρίσκεται η κλιματική αλληλεγγύη, το μεγάλο ζητούμενο του αιώνα μας. Μέσα από συλλογικές δράσεις, μπορούμε να κάνουμε την αλληλεγγύη κινητήρια δύναμη για τη μείωση των ανισοτήτων και τη βελτίωση της δημοκρατίας. Η κλιματική κρίση αποτελεί ευκαιρία να ξανασχεδιάσουμε το μέλλον μας, ενισχύοντας τη δικαιοσύνη, την κοινωνική συνοχή και τη συμμετοχή.
Η μάχη για την κλιματική δικαιοσύνη είναι μάχη για την ίδια τη δημοκρατία. Είναι στο χέρι μας να δράσουμε με θάρρος και αποφασιστικότητα για έναν κόσμο πιο δίκαιο, βιώσιμο και αλληλέγγυο.
Στη συζήτηση παρενέβη ο Σπύρος Κουβέλης, μέσω SKYPE , από τα Εμιράτα ό οποίος σημείωσε:
Η κλιματική αλλαγή είναι μια παρούσα και επιτακτική κρίση που αποτελεί σημαντική απειλή και για την Ελλάδα. Επηρεάζει βασικούς τομείς και τη συνολική βιωσιμότητα της χώρας:
Οι αυξανόμενες θερμοκρασίες και οι παρατεταμένοι καύσωνες οδηγούν σε καταστροφικές πυρκαγιές και απειλούν τη φυσική ομορφιά της Ελλάδας, βασικό πόλο έλξης για τον τουρισμό, αλλά εντείνουν και την αίσθηση ανασφάλειας για τους επισκέπτες.
Στη γεωργία, οι ασταθείς βροχοπτώσεις, οι ξηρασίες και οι πλημμύρες υπονομεύουν την παραγωγή και το εισόδημα όσων εμπλέκονται στην παραγωγική διαδικασία.
Τα ενεργειακά συστήματα αντιμετωπίζουν προκλήσεις καθώς η ζήτηση για κλιματισμό αυξάνονται και η στροφή σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας δεν είναι χωρίς δυσκολίες.
Οι υποδομές βρίσκονται σε κίνδυνο από πλημμύρες και πυρκαγιές, απαιτώντας δαπανηρές αναβαθμίσεις για να ενισχυθεί η ανθεκτικότητά τους.
Η αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων απαιτεί περισσότερα από τεχνικές λύσεις. Η διατήρηση και η αξιοποίηση των φυσικών οικοσυστημάτων είναι κρίσιμη για την αποτελεσματική μείωση των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής.
Η αυξημένη ανθεκτικότητα και ετοιμότητα πρέπει επίσης να αποτελούν προτεραιότητα, αντικατοπτριζόμενες σε έναν αναθεωρημένο Κλιματικό Νόμο που να ενσωματώνει αυτές τις ολιστικές προσεγγίσεις για τη διασφάλιση του μέλλοντος της Ελλάδας.
