Μετά τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο η ΕΕ υπήρξε ένα κατεξοχήν πολιτικό πρόγραμμα ειρήνης.
Η συνεχής οικονομική ανάπτυξη, η λειτουργία ενός κοινωνικού κράτους, που παρά τα σημαντικά του προβλήματα, θεωρείται το καλύτερο στον κόσμο, η ανάπτυξη στην έρευνα και στην τεχνολογία, οι συνεχείς διευρύνσεις, το κοινό νόμισμα, η αναπτυξιακή βοήθεια προς πολλά σημεία του πλανήτη, υπήρξαν στοιχεία που χαρακτήριζαν το ευρωπαϊκό όνειρο.
Μια ήπειρος που πολλές χώρες ήθελαν να μιμηθούν ως προς την δημοκρατία και τη λειτουργία των θεσμών και εκατομμύρια άνθρωποι από όλον τον πλανήτη ήθελαν να έρθουν σε αυτή για καλύτερη και προστατευμένη ζωή.
Σήμερα ο κόσμος άλλαξε – μεγάλωσε.
Η ΕΕ είναι μόλις στο 6% του παγκόσμιου πληθυσμού, ενώ από γη της ειρήνης βιώνει δυο ισχυρούς πολέμους στη γειτονιά της.
Ταυτόχρονα έχει σημαντικό ζήτημα ως προς την ενέργεια , έχει μείνει πίσω στην τεχνολογία και στην ψηφιακή καινοτομία, ενώ όσο πλησιάζουν οι εκλογές στις ΗΠΑ τόσο πιο κατανοητή γίνεται η ανάγκη αυτοδυναμίας και ως προς την άμυνα, δηλαδή την υπεράσπιση των συνόρων της, αλλά και την αμυντική βιομηχανία.
Η ΕΕ πρωτοπορεί σήμερα στο ρυθμιστικό πλαίσιο για την τεχνητή νοημοσύνη και τον έλεγχο των μεγάλων ψηφιακών εταιρειών και αντίστοιχα πρωτοπορεί για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης.
Νέα εποχή, άλλος κόσμος, νέα διλλήματα, νέοι ανταγωνισμοί αλλά και απειλητικοί εχθροί στον ορίζοντα.
Τίποτα δεν μπορεί να μείνει όπως πριν.
Σ΄αυτόν τον νέο κόσμο η ΕΕ εκτιμώ ότι έχει μπροστά της τρία σενάρια πολιτικών εξελίξεων.
Το ένα είναι να προχωρήσει την ενοποίηση της θεσμική και οικονομική, να αντιμετωπίσει ζητήματα ανταγωνιστικότητας , ανισοτήτων και υπεράσπισης των συνόρων της.
Για αυτήν την εμβάθυνση μία από τις προϋποθέσεις είναι στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο την επομένη των εκλογών να πλειοψηφήσουν οι φιλοευρωπαϊκές δυνάμεις. Οι δυνάμεις δηλαδή που κατανοούν ότι πρέπει να ταυτίζεται το εθνικό με το ευρωπαϊκό συμφέρον και να δεσμεύονται για κοινή αμυντική βιομηχανία, για ενιαία αγορά που συμπεριλαμβάνει ενέργεια, τηλεπικοινωνίες, κεφαλαιαγορές και που συμφωνούν στο ότι η κοινωνική συνοχή, ως το διαμάντι στην κορώνα της ΕΕ, είναι πολιτική προϋπόθεση κάθε πολιτικής.
Η έκθεση του Ενρίκο Λέττα θα μπορούσε θαυμάσια να αποτελεί μέρος της ατζέντας των φιλοευρωπαϊκών κομμάτων σε όλη την ΕΕ κατά την διάρκεια της ευρωπαϊκής προεκλογικής περιόδου.
Το δεύτερο σενάριο είναι να υπάρξει μια παραλυτική ισορροπία μεταξύ των πολιτικών οικογενειών και των κρατών – μελών όπου όλες οι αποφάσεις θα αναβάλλονται για το μέλλον, λόγω αδυναμίας ή φόβου για το πολιτικό κόστος. Σ΄αυτό το σενάριο επίσης ρόλο θα παίξει το αποτέλεσμα των ευρωεκλογών. Αδυναμία ισχυρού συνασπισμού και προεδρείου θα οδηγήσει σε πάγωμα των εξελίξεων και σε σταδιακή συρρίκνωση της ΕΕ.
Το τρίτο σενάριο είναι η διάλυση της ΕΕ όπως την ξέρουμε. Αυτό θα σήμαινε ανίσχυρες μικρές χώρες μόνες τους στα τεράστια κύματα ανταγωνισμού και επιθετικής πολιτικής των νέων αναδυόμενων δυνάμεων. Σ΄αυτό το σενάριο θα σήμαινε πως κράτη – μέλη θα συμφωνούσαν με ανταγωνιστικές δυνάμεις, ενώ στο Ευρωκοινοβούλιο θα αποκτούσαν μεγάλη δύναμη λαϊκιστικές, ακροδεξιές , φιλορωσικές δυνάμεις.
Κατανοούμε επομένως ότι το «πάμε κάλπη;» δεν είναι μια αδιάφορη καλοκαιριάτικη βόλτα, αλλά μια αναγκαία και υπεύθυνη πράξη απέναντι στη χώρα μας και στο μέλλον της.