Το Δίκτυο πραγματοποίησε το απόγευμα της Τετάρτης ανοιχτή εκδήλωση-συζήτηση με θέμα “Ελλάδα – Ιράν: Οικονομικές προοπτικές και προκλήσεις”. Βουλευτές, πρώην υπουργοί, ο Πρέσβης της Ελλάδας στο Ιράν κ. Αϋφαντής καθώς και αρκετοί φίλοι του Δικτύου, γέμισαν την αίθουσα ενώ οι ερωτήσεις του κοινού βοήθησαν να διεξαχθεί ένας εποικοδομητικός και διαφωτιστικός διάλογος γύρω από ένα ζήτημα υψηλού ενδιαφέροντος σήμερα αλλά και με αρκετές μελλοντικές προοπτικές και προκλήσεις για την ελληνική οικονομία και την εξωτερική πολιτική.
Ακολουθεί η σταχυολόγηση της συζήτησης και τα κυριότερα σημεία των παρεμβάσεων που πραγματοποίησαν τα μέλη του πάνελ Γιώργος Καπόπουλος (συντονιστής), Ανδρέας Ανδριανόπουλος, Κωνσταντίνος Φίλης, Κωνσταντίνα Κολιού, Πάτροκλος Κουδούνης ο πρέσβης Γεώργιος Αϋφαντήςαπό το κοινό και η πρόεδρος του Δικτύου Άννα Διαμαντοπούλου που άνοιξε την συζήτηση.
Γεωπολιτικό και γεωοικονομικό περιβάλλον.
Το Ιράν έχει μεγάλα ενεργειακά αποθέματα και είναι η πρώτη χώρα στον κόσμο σε αποθέματα φυσικού αερίου.
Ο Δρ. Κωνσταντίνος Φίλης επισήμανε πως το Ιράν έχει ανεπαρκείς υποδομές και χρειάζεται επενδύσεις για να καταφέρει να εξάγει φυσικό αέριο. Καθώς, δεν υπάρχει ακόμα ενδιαφέρον για υγροποίηση του αερίου, η μεταφορά του θα μπορούσε να γίνει μέσω ξηράς είτε από Τουρκία είτε από Ιράκ/Συρία. Αυτές οι επιλογές είναι προβληματικές και καθιστούν την υγροποίηση αναγκαία, αν και θα πάρει καιρό να πραγματοποιηθεί. Η επιλογή Ιρακ/Συρίας είναι πρακτικώς αδύνατη στην παρούσα φάση.
Όσον αφορά την Τουρκία, οι σχέσεις της με το Ιράν δεν είναι ιδιαίτερα καλές και τα συμφέροντα τους αποκλίνουν. Επίσης, δεδομένου ότι τα ευρωπαϊκά ενεργειακά σχέδια παρακάμπτουν την Ρωσία, η μεταφορά μέσω Τουρκίας κινδυνεύει να μετατρέψει την Τουρκία σε «Ουκρανία του Νότου».
Παρουσιάζει επίσης ενδιαφέρον το γεγονός ότι η συμφωνία με το Ιράν για το πυρηνικό του πρόγραμμα, έγινε λίγο αφότου οι ΗΠΑ ξεκίνησαν να παράγουν το δικό τους πετρέλαιο από σχιστολιθικά πετρώματα.
Θρησκευτικές εντάσεις και ακραίο Ισλάμ.
Όσον αφορά τη θρησκεία, το 85% του 1,6 δισεκατομμυρίων Μουσουλμάνων παγκοσμίως, είναι Σουνίτες και μόλις το 15% Σιίτες. Οι τελευταίοι αυξάνονται, όμως, προοδευτικά στον Ισλαμικό κόσμο και δημιουργείται η εντύπωση πως ένα σιιτικό τόξο αρχίζει να περικλείει τους Σουνίτες. Σύμφωνα με τον κ. Ανδρέα Ανδριανόπουλο, σε συνδυασμό με τις εξελίξεις στην περιοχή, το Ιράν καθίσταται ως σημαντικός παράγοντας στην περιοχή της Μέσης Ανατολής στην προσπάθεια να βρεθεί λύση απέναντι στην απειλή του Ισλαμικού Κράτους και της τρομοκρατίας. Το Ισλαμικό Κράτος τάσσεται ενάντια στη σιιτική επιρροή (π.χ. Μπαχρέιν, Υεμένη), γεγονός που απειλεί άμεσα το σιιτικό Ιράν. Το δεδομένο αυτό περιπλέκει την δυναμική αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους από άλλες μουσουλμανικές χώρες, κυρίως επειδή τα μισά- περίπου – γνωρίζουν πως χτυπώντας το ISIS δίνουν το περιθώριο στο σιιτικό Ιράν να αυξήσει την επιρροή του.
Ένας δεύτερος παράγοντας που δυσκολεύει την εύρεση μιας ουσιαστικής λύσης προκύπτει από το Κοράνι. Με βάση το Κοράνι η δημιουργία του χαλιφάτου είναι συνυφασμένη με την εδαφική κυριαρχία. Αυτό καθιστά αποτελεσματική μια δυτική παρέμβαση μόνο αν αυτή γίνει με χερσαίες δυνάμεις. Το ρίσκο έγκειται στην πιθανότητα αύξησης του φανατισμού από κάτι τέτοιο. Επομένως, η πιο πραγματιστική λύση είναι να επιτεθούν στο Ισλαμικό Κράτος σιιτικές δυνάμεις, δηλαδή το καθεστώς του Ασάντ, το Ιράν και οι στρατιωτικές δυνάεις που δραστηριοποιούνται ήδη εναντίον του και έχουν αναχαιτίσει το Ισλαμικό Κράτος στο Ιράν, καθώς και η Τουρκία.
Το ακραίο Ισλάμ θεωρείται αυτή τη στιγμή ο μεγαλύτερος κίνδυνος για την παγκόσμια ασφάλεια και τη σταθερότητα των κρατών. Έτσι έχει δημιουργηθεί ένα μέτωπο Δύσης, Ιράν και Ρωσίας με το Ιράν ωστόσο, να μην έχει λάβει κάποια ξεκάθαρη θέση για να μην διαταράξει τη σχέση του με την Αμερική.
Ελλάδα – Ιράν
Ο Έλληνας Υπουργός Εξωτερικών επισκέφτηκε το Ιράν τον Νοέμβριο, ενώ έχουν πραγματοποιηθεί και δύο επιχειρηματικές αποστολές. Σύμφωνα με την εκπρόσωπο του ελληνικού ΥΠΕΞ κυρία Κωνσταντίνα Κολιού, επιχειρηματικές ευκαιρίες για την Ελλάδα παρουσιάζονται σε μια πιθανή ενεργειακή συνεργασία (για παράδειγμα το Ιράν δεν έχει ανανεώσιμες πηγές ενέργειας αλλά θα ήθελε να τις αναπτύξει), στην ανάπτυξη των μεταφορών και στη θαλάσσια μεταφορά LNG, καθώς και στις κατασκευές οι οποίες συνήθως αυξάνονται με την ανάπτυξη μιας οικονομίας.
Ο εκπρόσωπος του ΕΒΕΑ, κ. Πάτροκλος Κουδούνης, αναφέρθηκε στη σημασία της πρόσφατης έκθεσης του international atomic energy agency που έδωσε το πράσινο φως στην άρση των κυρώσεων από το 2016 και υπογράμμισε πως το Ιράν βλέπει θετικά τη σύσφιξη των εμπορικών σχέσεων με την Ελλάδα. Συγκεκριμένα μια πιθανή σχέση αλληλεξάρτησης προκύπτει από την ελληνική ανάγκη για ενέργεια και ρευστότητα και την ιρανική ανάγκη για τρόφιμα και φάρμακα. Με την άρση των κυρώσεων ανοίγει στην παγκόσμια οικονομία μια αγορά 80 εκατομμυρίων καταναλωτών και μια χώρα που αναμένει το 2016 αύξηση του ΑΕΠ της κατά 4,5% σύμφωνα με το ΔΝΤ. Αναμένεται, λοιπόν, αυξημένη ζήτηση για φάρμακα (αντικαρκινικά, αντιγριπικά, αντιβιοτικά), ιατρικά εξαρτήματα, εξοπλισμό για παρασκευή και συσκευασία τροφίμων, αγροτικό εξοπλισμό, υπηρεσίες για την επέκταση αεροδρομίων, δομικά υλικά και κατασκευαστικά υλικά. Σημαντική ευκαιρία παρουσιάζει, επίσης, η διείσδυση του Ιράν στις υπηρεσίες κινητής τηλεφωνίας (120%. Ανά 100 κατοίκους υπάρχουν 120 συσκευές!).
Στο πλαίσιο των επενδύσεων έχουν γίνει 12 επίσημες επισκέψεις από χώρες της ΕΕ καθώς υπάρχει μεγάλο ενδιαφέρον για εξαγωγές. Ωστόσο, η εμπορική δραστηριοποίηση στο Ιράν απαιτεί καλή επίγνωση των καταστάσεων στη χώρα και αρκετές επαφές με τους Ιρανούς επιχειρηματίες. Η Ιρανική αγορά δεν είναι εύκολη και η διείσδυση σε εκείνη ευνοείται από τη συνεργασία με έναν Ιρανό συνέταιρο.
Ο πρέσβης της Ελλάδας στο Ιράν κ. Γεώργιος Αϋφαντήςο οποίος δεν συμμετείχε στο πάνελ αλλά πραγματοποίησε έκτακτη παρέμβαση από το κοινό, τόνισε πως η Ελλάδα θα πρέπει να στοχεύσει στους τομείς που έχει ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων χωρών και πως ενδέχεται το άνοιγμα του Ιράν να είναι πιο δύσκολο δεδομένης της περιορισμένης εμπορικής σχέσης που έχει η Ελλάδα (20 εκατομμύρια ευρώ) συγκριτικά με άλλες χώρες όπως η Γερμανία και η Ιταλία, που παρά τις κυρώσεις αύξησαν την εμπορική τους δραστηριότητα στο Ιράν.
Τέλος, η πρόεδρος του ΔΙΚΤΥΟΥ κυρία Άννα Διαμαντοπούλου, υπογράμμισε πως χρειάζονται αρμόδιοι για το Ιράν σε κάθε σχετικό ελληνικό υπουργείο για να υπάρχει σωστός σχεδιασμός, καθώς και άμεση ενεργοποίηση της ελληνοιρανικής επιτροπής φιλίας της Βουλής που είναι εδώ και καιρό ανενεργή.
Διαβάστε ακόμα δύο κείμενα αναπαραγωγής της χθεσινής εκδήλωσης
του κ. Χάρη Φλουδόπουλου στο capitalgr (εδώ)
και της κυρίας Αλεξάνδρας Γκίτση στο euro2daygr (εδώ)
Οι φωτογραφίες προέρχονται από το πρακτορείο Eurokinissi.