Λένε, ότι η πραγματικότητα ξεπερνά κάθε φαντασία. Λένε, ότι πολλές φορές στιγμές που ζούμε προσφέρουν τέτοια συναισθήματα που δεν τα προσφέρει ολόκληρος ο χρόνος. Λένε, ότι η ίδια η ζωή μπορεί να καθρεφτίζει τον χειρότερό μας εφιάλτη ή και το ομορφότερο μας όνειρο. Η ζωή είναι γεμάτη από τέτοιες στιγμές και η χώρα μας βιώνει τα τελευταία χρόνια πληθώρα τέτοιων στιγμών και τέτοιων γεγονότων που αν μη τι άλλο προσφέρουν τροφή για σκέψη.
Ένα από αυτά, μέσα στη λήθη της διαπραγμάτευσης, στον φόβο της «επαναστατικής», καταστροφικής εξόδου, εντός των ορίων της δημιουργικής ασάφειας και Ελληνικής αδυναμίας, είναι και το μεταναστευτικό.
Το μεταναστευτικό δεν δημιουργήθηκε χθες. Αντιθέτως υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει. Η Ελλάδα δέχεται τεράστιο αριθμό μεταναστών και προσφύγων που αναζητούν απεγνωσμένα μια καλύτερη ζωή. Οι άνθρωποι αυτοί φεύγουν και εγκαταλείπουν τις χώρες τους με στόχο την άφιξή τους στην Ευρώπη. Κυνηγούν ένα καλύτερο μέλλον σε ένα Ευρωπαϊκό παρόν, που αδιαφορεί επιδεικτικά για αυτούς. Στα τέλη του προηγούμενου μήνα, γίναμε μάρτυρες μιας ασύλληπτης τραγωδίας στα Ελληνικά χωρικά ύδατα. Γίναμε μάρτυρες των αγωνιωδών προσπαθειών των πολιτών και των αρχών να σώσουν τους μετανάστες. Οι προσπάθειες καλύφθηκαν με τέχνη και ζήλο από τα ΜΜΕ και η μνήμη ξύπνησε, θυμήθηκε αλλά αυτή την φορά δεν πρέπει να διαρκέσει όσο ένα δελτίο ειδήσεων.
Το μεταναστευτικό ζήτημα είναι και αυτό ένα Ευρωπαϊκό ζήτημα. Οι χώρες του νότου, αποτελούν τα ακρότατα όρια της Ευρώπης και είναι άμεσα εκτεθειμένες στην αθρόα έλευση των μεταναστών. Οι χώρες του νότου, με αποκορύφωμα την Ελλάδα αδυνατούν οικονομικά να ανταπεξέλθουν και να αντιμετωπίσουν την τεράστια προσέλευση, που αυξάνει λόγω των συνθηκών διαβίωσης των ανθρώπων στις χώρες καταγωγής τους (πόλεμοι, τρομοκρατία, πείνα).
Η λύση δεν μπορεί να είναι η συγκέντρωση των μεταναστών και των προσφύγων σε χώρους φύλαξης ή φιλοξενίας. Εξάλλου οι πρόσφυγες νομικά χρήζουν ιδιάζουσας μεταχείρισης και προστασίας. Η διάκριση όμως των προσφύγων από τους υπόλοιπους παρανόμως εισαχθέντες στην χώρα είναι σχεδόν αδύνατη ελλείψει ταξιδιωτικών εγγράφων. Πέρα όμως από τα όρια της διάκρισης και ανεξάρτητα από αυτήν, η προστασία των δικαιωμάτων αυτών των ανθρώπων, η προστασία της αξιοπρέπειας τους, της ζωής και της υγείας τους είναι αυτονόητη και πρώτη προτεραιότητα μιας σύγχρονης Ευρωπαϊκής και ευνοούμενης χώρας υποδοχής. Όμως ο εγκλεισμός τους, ο συνωστισμός τους και η διαμονή τους σε άθλιες συνθήκες διαβίωσης είναι προς την αντίθετη κατεύθυνση. Συνιστά καταπάτηση και προσβολή της ανθρώπινης αξιοπρέπειας τους. Η ανθρώπινη αξιοπρέπεια συνιστά τον θεμέλιο λίθο του δημοκρατικού πολιτεύματος και μια θεμελιώδη αρχή της ΕΕ. Η αδιαφορία αυτή, οι άσχημες συνθήκες που συναντούν και στην χώρα μας οι μετανάστες μεταστοιχειώνουν το όνειρο της Ευρώπης σε εφιάλτη. Ορθότερη θα ήταν η ύπαρξη κέντρων φιλοξενίας με ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, παροχή φαγητού και περίθαλψης μέχρι την ολοκλήρωση των διαδικασιών για την τύχη τους. Ορθότερη, επιτακτική και μόνη λύση.
Από την άλλη στα ίδια αποτελέσματα οδηγεί και η «απόρριψη» των μεταναστών στο κέντρο της πόλης και η αδιαφορία της πολιτείας για την τύχη τους. Οδηγούνται στην εξαθλίωση, στην πείνα και πολύ εύκολα «απορροφώνται» από το έγκλημα. Η μεγαλύτερη βία και καταπάτηση ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η πλήρης απαξία της ανθρώπινης ύπαρξης, είναι η εξαθλίωση, η φτώχεια και η πείνα. Το αντιφατικό του πράγματος φαίνεται εάν σκεφθούμε ότι η υπάρχουσα κατάσταση λαμβάνει χώρα υπό την ανοχή, την αδιαφορία και την «κωφότητα» της Ευρώπης.
Το πρόβλημα πέρα από τις νομικές πτυχές του, είναι πολιτικό ζήτημα. Σχετίζεται με μία στάθμιση. Μια στάθμιση που πρέπει να κάνουν οι ισχυροί οικονομικά άρα και διαπραγματευτικά της ΕΕ. Η Ευρώπη δημιουργήθηκε στη βάση θεμελιωδών αρχών του ανθρωπισμού, όπως της ισότητας, δικαιοσύνης, αλληλεγγύης. Στην βάση της δημοκρατίας και των δικαιωμάτων, των ευκαιριών και των ονείρων. Μόνο ως ευκαιρία και ως όνειρο μπορούσε να νοηθεί η κατάργηση των συνόρων, η ισοπέδωση του ρατσισμού, της μισαλλοδοξίας, του φόβου προς το διαφορετικό και η επικράτηση της δημοκρατίας μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. Η Ευρώπη όμως το τελευταίο διάστημα δείχνει ένα σκληρό, διαφορετικό πρόσωπο, είδωλο της μηδενικής ανοχής, είδωλο της επικράτησης του ισχυρού έναντι του ανίσχυρου, εικόνα του φόβου, της υποταγής και της επιβολής του οικονομικά ισχυρού βορρά έναντι του νότου.
Η Ευρώπη δύο ταχυτήτων όμως, μια στρεβλή εικόνα της Ευρώπης, μπορεί εύκολα να αποτελέσει παρελθόν. Εάν το Ευρωπαϊκό παρόν δεν είναι τόσο αδιάφορο. Η Ευρώπη βασίζεται στην προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, πηγή της ύπαρξής της, της υπόστασής της είναι αυτή η προστασία. Πρέπει όμως να αποδείξει ότι όχι μόνο λόγω αλλά και έργω αυτή την αναγκαιότητα. Την αναγκαιότητα για περισσότερη δημοκρατία, για περισσότερη αλληλεγγύη, για περισσότερη Ευρώπη. Εξάλλου ένα ευρωπαϊκό πρόβλημα μόνο η Ενωμένη Ευρώπη μπορεί να λύσει. Αρκεί φυσικά η μνήμη μας να μην διαρκεί όσο τα δελτία ειδήσεων. Εξάλλου η αλλαγή του κόσμου δεν είναι μια αλλαγή καναλιών αλλά μια Ευρωπαϊκή αλλαγή. Αρκεί η Ευρώπη να δράσει θυμούμενη τις αρχές πάνω στις οποίες χτίστηκε. Ειδάλλως κινδυνέυει να αλλάξει, να μεταλλαχθεί και ξεχνώντας τις αρχές της να χαθεί. Προς το παρόν, ας κοιμηθούμε ήσυχοι, δεν θα έρθουν, πνίγηκαν…